پیام نهضت زینبی چیست ؟

به بهانه ی اربعین سرور ظلم ستیزان جهان ، تصمیم گرفتم مطلبی در باب قیام حسینی و پیام زینبی به قلم نگارش در آورم . خیلی اوقات ذهنم درگیر این بود که کوچک ترین تغییرات و دگرگونی های عالم که انسان های عادی ایجاد می کنند ، باعث ایجاد هزاران نگرش و ایده و حرکت می شود ؛ مگر می شود انقلابی که شخصی معصوم بر آن مدیریت می کند ، خالی از پیام باشد ؟

در باب پیام های قیام حسینی ، اندیشوران بسیار اندیشیده اند و سخن رانده اند اما کم تر به نهضت زینبی توجه کرده اند ! نهضتی که شاید بتوان آن را نقشه ی راهی برای هر گونه روشنگری و آگاهی سازی دانست . نهضتی که در مدتی اندک آن چنان شرایط را تغییر داد که نهاد حاکمیتی را دگرگون ساخت و قصر های رؤیایی حکومت یزید بن معاویه را به ویرانه تبدیل کرد .

به خود حق می دهم که به راستی این نهضت را نهضت بیداری و حضرت زینب ^{سلام الله علیها} را یکی از بزرگ ترین روشنگران تاریخ بدانم و به خود اجازه می دهم که سیری در این نهضت عظیم داشته باشم تا زوایای آن برای خودم و دیگران روشن شود .

می توان قیام امام حسین ^{علیه السلام} را به راستی انقلاب نامید . انقلابی که هنوز زوایا و ابعاد گسترده ی آن بر بسیاری از ما نا شناخته است . به قول مرحوم دکتر علی شریعتی ^{رحمه الله} ، « هر انقلابی از یک خون و یک پیام تشکیل شده است . » . من سخن ایشان را مقداری تغییر می دهم . هر انقلابی از یک قیام و یک پیام تشکیل شده است . قسمتی از رسالت انقلاب با قیام محقق می شود اما رسالت اصلی انقلاب که باعث تداوم آن است بر عهده ی پیام است و رسالتِ پیام دقیقاً بعد از قیام آغاز می شود .

انقلاب حسینی نیز از این دو مؤلفه برخوردار بود . برای خود قیام و پیامی داشت . قیام ، همان عاشورا بود که برترین های عالم در برابر منافق ترین ها قرار گرفتند اما رسالت پیام در این بین بر دوش اسرای قیام بود . اسرای قیام بودند که می بایست پیامِ قیامِ حسینی را به گوش جهانیان می رساندند و قافله سالار این پیام ، کسی نبود جز زینب کبری ^{سلام الله علیها}

حضرت زینب ^{سلام الله علیها} دو خطابه ی معروف در شام و کوفه ایراد کردند که ویژگی های خاصی داشت و می توان نتایج خاصی از آن گرفت .

ایشان به خوبی از فضایی که رسانه های یزیدی ایجاد کرده بودند ، آگاهی داشتند . اما پیوسته سعی خود را در مسیر آگاه سازی مردم انجام دادند . حضرت در کوفه پس از آن که زنانِ کوفه برای کودکان و زنان کاروان ، نان آوردند ، از پذیرش نان ها سر باز زدند و فرمودند : « بر ما اهل بیت ، صدقه روا نیست . » با همین جمله ی مختصر بود که حضرت به یک باره فضای مسموم کوفه را در هم ریخت و موج رسانه ای دشمن را فرونشاند . در همین فضای نامطلوب بود که کاروان اسرای کربلا قدم به کوفه و شام گذاشت و در میان شهر ، زینب کبری علیرغم منع از سوی سپاهیان ، خود را به پیکر برادر رساندند و در میان جمعیت فریاد زدند : « رَبَّنا تَقَبَّل مِنّا هذا القربان . » یعنی « پروردگارا این قربانی را از ما بپذیر . » سپاهیان نتوانستند مانع حضرت شوند و حضرت زینب کبری با وجود خطرات فراوان ، باز هم دست به روشنگری زدند . در کاخ حکومت یزید بود که حضرت ، پرده از اعمال خلاف شرع یزید برداشتند و با تندترین خطاب ها ، دستگاه حاکم را مورد سرزنش قرار دادند و پایه های حکومت را لرزاندند . در همان کاخ بود که حضرت در پاسخ یزید فرمودند : « و الله ما رَأیتُ الّا جمیلا . » یعنی « به خدا که چیزی جز زیبایی ندیدم . » . با همین جمله ی کوتاه بود که حضرت ، روحیه ی حاکمان ظلم و جور را در هم کوبیدند و به آنان فهماندند که پیروزی حقیقی از آنِ اهل بیت است .

به خوبی مسیر روشنگری زینب کبری از همین چند جمله روشن می شود .

پیام نهضت زینبی این است که حتی در بدترین شرایط و در سخت ترین شرایط و حتی در شرایطی که رسانه ها همه چیز را علیه حق و حقیقت جلوه داده اند نباید از گفتن حقایق دست کشید . نباید عافیت طلب بود و حقیقت را فدای عافیت نمود .

پیام نهضت زینبی این است که باید همواره دست های پشت پرده را دید ، باید حقیقت جو بود ، نباید تحت تاثیر قرار گرفت . نباید فراموش کرد که هر رسانه ای قبل از این که حقیقت طلب باشد ، مصلحت طلب است . رسانه قبل از این که به فکر منافعِ عموم باشد ، به فکرِ منافعِ صاحبانِ رسانه است . کلاس درس حضرت زینب به ما می آموزد که فریب چهره ها و نماد های رنگارنگ رسانه ها را نخوریم .

پیام نهضت زینبی این است که در برابر حاکمان ظلم و جور نباید بیمی به دل راه داد و ترسی در چهره عیان ساخت بلکه باید با مقاومت پولادین ، دژهای نمادین آنان را در هم کوبید .

پیام نهضت زینبی این است که همواره باید استبداد ستیز و استکبار ستیز بود . حضرت زینب به ما درس آزادگی و آزاد اندیشی می دهند .

پیام نهضت زینبی این است که اگر چه قیام رخ داده است اما هنوز انقلاب کامل نشده است و رکن دیگر آن یعنی پیام مانده است . انتقال پیام ، لزوماً خود نیاز به انقلابی دیگر ندارد بلکه نیاز به جهادی نرم دارد ! پیام را باید منتقل کرد اما نیازی به قیام مجدد نیست . قیام ، خون می خواهد اما پیام نیازی به خون ندارد . پیام نیاز به فکر دارد ، نیاز به ایده دارد ، نیاز به انتقال دارد ، نیاز به روشنگری دارد ؛ اگر روشنگری رخ دهد ، ذهن ها حقیقت جو و حقیقت یاب می شوند و در این صورت نهضت انقلابی مسیر خود را ادامه می دهد .

البته نهضت زینبی به ما می آموزد که حق نداریم در مسیر انتقال پیاممان ، به هر راهی که دوست داریم متوسل شویم . نباید از دایره ی تقوا خارج شویم . نباید دست به تهمت و غیبت و تخریب بزنیم .

نهضت زینبی می گوید نباید تن به ذلت داد . نباید اجازه داد که عزتمان را بر باد دهند و ساکت به نظاره بنشینیم . نباید اجازه داد که کاروان اسرای عزیز کربلا را کاروانی ذلیل نشان دهند . نباید اجازه داد که صاحب نظران و صاحب فکرانمان که به راستی بزرگ ترین سرمایه های انقلابمان هستند ، توسط دیگران ، ذلیل نشان داده شوند . البته نباید به خاطر ترس از ذلتِ ساختگی ، صحنه را خالی کرد .

نهضت زینبی همچنین به ما می آموزد که نباید گذاشت ارزش های قیام فراموش شود . نخستین کسی که برای سیدالشهداء ^{علیه السلام} عزاداری به پا کردند ، حضرت زینب بودند . ایشان دستور دادند که بر مَحمِل های کاروان اسرا ، پارچه های سیاه ببندند . آری به درستی که حتی در بدترین لحظه ها هم باید جلوی دگرگونی و فراموشی ارزش های قیام را گرفت .

پیام های نهضت زینبی به همین جا ختم نمی شود اما حوصله و فهم نگارنده ، گنجایش بیش از این را ندارد . امید است که همگی از مسیر اهل بیت عصمت و طهارت درس بگیریم .

و به راستی که « کربلا در کربلا می ماند اگر زینب نبود . »

شاید نیکو باشد که در پایان این نوشته ی مختصر ، اشاره ای به جمله ی زیبای مرحوم دکتر علی شریعتی ^{رحمه الله} بکنم :

آنان که رفتند ، کاری حسینی کردند و آنان که ماندند باید کاری زینبی کنند وگرنه یزیدی اند .